Waterkrisis vererger: Waterrade openbaar kommerwekkende munisipale skuld en infrastruktuurineenstorting
AfriForum doen opnuut ’n beroep vir dringende strukturele hervorming in die watersektor, insluitend verbeterde oorsig, deursigtige verslagdoening, verantwoordingsmeganismes vir mislukte munisipaliteite, en gemeenskapsgedrewe intervensies om waterverliese te verminder en infrastruktuur in stand te hou. Dit volg ná die jongste korporatiewe plan-aanbiedings deur Amatola Water, Rand Water en Vaal Central Water wat ’n kommerwekkende prentjie skets oor watersekerheid in Suid-Afrika.
Die dokumente bevestig wat gemeenskappe daagliks ervaar: Suid-Afrika se watersekerheid word vernietig deur munisipale ineenstorting, finansiële wanbestuur en infrastruktuur wat nie behoorlik onderhou word nie.
Die drie aanbiedings toon meer as R20 miljard in uitstaande munisipale skuld, met Vaal Central Water alleen wat R10.17 miljard verskuldig is, waarvan baie deur die Matjhabeng Plaaslike Munisipaliteit, waar die 12-maande herstelkoers 22% is. Amatola Water bly finansieel in die moeilikheid weens voortgesette wanbetaling deur die Amathole Distriksmunisipaliteit, terwyl Rand Water gedwing word om miljarde agterstallige skuld van Gauteng-munisipaliteite, insluitend Emfuleni, Merafong en Rand West, te dra.
Hierdie finansiële mislukkings dui op infrastruktuur wat misluk. Amatola Water rapporteer waterverliese van meer as 16%, Vaal Central Water verloor 20% van sy water, en beide entiteite beklemtoon uitgebreide agterstande in pyplynvervanging, pompopknapping en rehabilitasie van behandelingswerke. Rand Water, hoewel die entiteit finansieel stabiel en operasioneel bekwaam is, waarsku dat munisipale mislukkings, onwettige verbindings, vandalisme en oortredings toenemende druk plaas op die streekstelsel wat meer as 16 miljoen mense van water voorsien.
Dit is duidelik dat Suid-Afrika se waterrade nie kan funksioneer wanneer munisipaliteite weier om te betaal vir die grootmaatwater wat hulle ontvang nie. Skuldverligtingskemas en betalingsreëlings misluk, en sommige munisipaliteite het selfs geweier om deel te neem. Voortgesette wanbetaling sal uiteindelik grootmaatvoorsiening in verskeie provinsies onderbreek.
“Die syfers is skokkend, maar die eintlike skandaal is dat niks verander nie. Munisipaliteite skuld meer as R20 miljard aan waterrade, maar mors steeds skoon water, ignoreer infrastruktuur wat ineenstort en blameer dan almal anders vir tekorte. AfriForum sal nie stilbly terwyl hierdie mislukking watervoorsiening aan miljoene in gevaar stel nie,” sê Lambert de Klerk, bestuurder vir Omgewingsake by AfriForum.
AfriForum sal voortgaan om ontwikkelings te monitor en op alle vlakke betrokke te raak om die reg van elke Suid-Afrikaner op veilige, betroubare water te verdedig.
